Donnie Darko Analysis [Spoilers Warning!!!]

Την "ανάλυση" (και καλά!) αυτή μου την είχε ζητήσει ένας φίλος μου που είχε μπερδευτεί λίγο όταν είδε την ταινία για πρώτη φορά. Δεν θεωρώ ότι είναι και πολλή καλή, ούτε κι ότι χρειάζεται τόσο τώρα πια, πάντως, here it is:

O Donnie Darko είναι μια ιστορία για την μοίρα και το πεπρωμένο, τις επιλογές των ανθρώπων και τον δρόμο του θεού, τη θυσία για την αγάπη, τα ταξίδια στο χρόνο και την έντονη κριτική στην σύγχρονη αμερικάνικη νέο-συντηρητική κοινωνία.

Θα έλεγε κανείς πως όλα αυτά δεν συνδυάζονται εύκολα, ωστόσο η ταινία το καταφέρνει, και μάλιστα αν κάποιος δει όλες τις μικρές λεπτομέρειες, χωρίς να κολλήσει σε κάποια συγκεκριμένη από αυτές, όχι μόνο θα καταλάβει τι έγινε γενικά, αλλά θα απολαύσει και την ταινία.

Λοιπόν, έχουμε και λέμε..

Το θεωρητικό υπόβαθρο της ταινίας έχει τα εξής θεμελιώδη στοιχεία:
1. Το σύμπαν που ζούμε δεν είναι τέλειο, είναι τυχαίο. Έτσι το έφτιαξε ο θεός.
2. Καμιά φορά τα πράγματα πάνε στραβά. νεογέννητα πεθαίνουν, ατυχήματα συμβαίνουν κτλ.
3. Η ταινία είναι μια τέτοια περίπτωση, μόνο που τώρα όλα πήγαν στραβά και κινδυνεύει όλος ο κόσμος!
4. Ο θεός αυτή τη φορά, για να σωθεί ο κόσμος, διαλέγει τον Donnie για τον σώσει (είναι κάτι σαν Μεσσίας δηλαδή).
5. Ο Donnie τα καταφέρνει, αφού θυσιάσει τα πάντα.

Στην ταινία τώρα,

Ο Donnie είναι ένας νεαρός μαθητής λυκείου με διαταραγμένο παρελθόν, προβλήματα συμπεριφοράς, υπνοβασίας και θεραπευτική αγωγή με ψυχανάλυση και φάρμακα. Ο Donnie έπρεπε να πεθάνει στις 2 Οκτωβρίου 1988. Αυτό ήταν το πεπρωμένο του που έπρεπε να εκπληρωθεί. Για κάποιον λόγο όμως, αυτό δεν έγινε. Ο Donnie δεν πέθανε όπως θα έπρεπε. Δεν φταίει ο ίδιος για αυτό, ούτε ο Frank, ούτε κανείς. Έτσι δημιουργήθηκε μια ανωμαλία. Το "κανάλι του θεού" που λέει ο Donnie δεν εκπληρώθηκε (λέει στον καθηγητή του ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε την μοίρα μας όσο ταξιδεύουμε μέσα στο κανάλι του θεού). Η μοίρα δεν πραγματώθηκε, και έτσι δημιουργήθηκε μια στρέβλωση του χρόνου, ένα παράλληλο σύμπαν για ΟΛΗ την ανθρωπότητα, με σκοπό να πείσει τον Donnie να εκπληρώσει την μοίρα του, να γυρίσει και να πεθάνει όπως έπρεπε, για να μπορέσει ο κόσμος να συνεχίσει να ζει κανονικά, αλλιώς ο κόσμος θα καταστραφεί. Δεν έχει άπειρο χρόνο για να το κάνει αυτό, έχει στην διάθεσή του 28 μέρες, 6 ώρες, 42 λεπτά και 12 δευτερόλεπτα (αυτό είναι γραμμένο στο χέρι του όταν ξυπνάει για πρώτη φορά μέσα στο παράλληλο σύμπαν, στο γήπεδο του γκολφ).

Ακόμα και αν ο Donnie δεν φταίει που δημιουργήθηκε αυτή η ανωμαλία, επιλέχθηκε -μάλλον τυχαία- από τον θεό για να την διορθώσει. Μόνο που αυτός μπορεί να την χρησιμοποιήσει λιγάκι και για τον εαυτό του...

Ο θεός θέλει ο Donnie να εκπληρώσει το χρέος του και έτσι θα τον βοηθήσει στην αποστολή του. Θα μετατραπεί σε έναν ζωντανό αποδέκτη μέσα στο παράλληλο σύμπαν, με ιδιαίτερες υπερφυσικές ικανότητες, όπως η δύναμη με την οποία θα καρφώσει το τσεκούρι στο άγαλμα του σχολείου και άλλα, με αποκορύφωμα την χρήση της χωροχρονικής πύλης στο τέλος για να γυρίσει πίσω στο χρόνο, όταν θα έχει και ο ίδιος συνειδητοποιήσει όλο το σχέδιο του θεού. Θα του στείλει τον Frank (που τυχαίνει να είναι ο γκόμενος της αδερφής του), την γιαγιά-θάνατο, το βιβλίο της, την Γκρέτσεν κτλ. Ενδεχομένως και κάποιοι από αυτούς να είναι επίσης ζωντανοί αποδέκτες έως ένα βαθμό, όπως η γιαγιά-θάνατος και οι δύο καθηγητές του στο σχολείο, που δείχνουν να ξέρουν περισσότερα από όσα λένε, αλλά δεν τους επιτρέπεται από τον θεό να βοηθήσουν τον Donnie περισσότερο από ένα σημείο.

Στην πραγματικότητα, όλα όσα συμβαίνουν σε αυτό το παράλληλο σύμπαν είναι στην υπηρεσία του θεού για την σωτηρία του κόσμου μέσα σε 28 μέρες από τον Donnie. Έτσι, όλα συμβαίνουν για κάποιον λόγο (η γιαγιά-θάνατος τον κάνει να σκεφτεί για τον θεό και τον θάνατο, ο Frank, που είναι ένας οδηγός που του έστειλε ο θεός για να τον οδηγήσει σε αυτό το σύμπαν, τον βάζει να πλημμυρίσει το σχολείο για να γνωρίσει την Γκρέτσεν, μετά τον βάζει να κάψει το σπίτι του ψευτο-φιλόσοφου για να κατηγορηθεί για πορνεία κι έτσι να φύγει η γυμνάστρια για την δίκη και άρα να πάει η μητέρα του στην θέση της στο ταξίδι και να μείνει μόνος του, πάει να πάρει μπύρες ώστε να χτυπήσει την Γκρέτσεν με το αμάξι όταν γυρίζει, αφού αποφύγει την γιαγιά-θάνατο που ήταν ακριβώς στην μέση του δρόμου, η ιστορία με τη μαμά της Γκρέτσεν και τον πατριό του τον βοηθά και στο να την φιλήσει, και στο να κάνουν έρωτα -άρα νιώθει λιγότερο μόνος- και φυσικά στο να έρθει στο πάρτι του εκείνη τη νύχτα κτλ).

Όταν ο χρόνος τελειώνει και η μαύρη τρύπα σε λίγο θα καταστρέψει τον κόσμο, ο Donnie, με αφορμή τον θάνατο της Γκρέτσεν (που τον κάνει να σκοτώσει και τον Frank, νιώθοντας διπλά μόνος) σκέφτεται όλες τις συνιστώσες των τελευταίων 28 ημερών στο παράλληλο σύμπαν και καταλαβαίνει τα θεϊκά σχέδια. Παίρνει τότε την μεγάλη απόφαση και αποφασίζει να γυρίσει πίσω και να πεθάνει (και ΟΧΙ να γυρίσει να τα ξαναζήσει όλα αυτά σαν στην "ημέρα της μαρμότας" ή κάτι τέτοιο), έτσι ώστε να συνεχίσει ο υπόλοιπος κόσμος την πορεία του, και η αγαπημένη του Γκρέτσεν, που στην πραγματικότητα ποτέ δεν γνώρισε, να συνεχίσει να ζει. Γυρίζει πίσω λοιπόν, στις 2 Οκτωβρίου και πέφτει για ύπνο χαμογελαστός, περιμένοντας τον κινητήρα του αεροπλάνου να πέσει στο δωμάτιό του και να τον σκοτώσει. Χαμογελάει στον θάνατο, γιατί τώρα είναι έτοιμος να πεθάνει, γιατί δεν αισθάνεται πια μόνος.

Ο Donnie κάνει (όχι συνειδητά, δεν το επέλεξε αυτός -απλά, κάτι πήγε στραβά) μια παράκαμψη στο κανάλι του θεού, αλλάζει λίγο τα σχέδιά Του, πιθανότατα γιατί δεν έχει ζήσει ακόμα αρκετά, δεν έχει ερωτευτεί, νιώθει ακόμα μόνος και έτσι φοβάται να πεθάνει. Μετά από 28 μέρες όμως, είναι έτοιμος.

Όταν τελικά το πεπρωμένο του κόσμου για τις 2 Οκτωβρίου εκπληρωθεί, όλοι "ξυπνούν" από το παράλληλο σύμπαν ανακουφισμένοι, σαν από όνειρο και "θυμούνται" κάποια λανθάνοντα πράγματα από το φανταστικό, παράλληλο σύμπαν, ανάλογα με την σχέση τους με τον Donnie και όσα ήξεραν για αυτόν. Έτσι, ο ψευτο-φιλόσοφος ανησυχεί μήπως τον πιάσουν, η ψυχίατρος ότι κάτι κακό θα συμβεί, ο Frank (που όπως είπαμε είναι ο γκόμενος της αδερφής του Donnie) αγγίζει το μάτι του γιατί "ονειρεύτηκε" πως είχε πυροβοληθεί, και φυσικά η Γκρέτσεν χαιρετά την μητέρα του Donnie για να της δώσει κουράγιο. Όσο για τον ίδιο τον Donnie, αυτός όπως είπαμε, θυμάται τα πάντα, γι' αυτό χαμογελάει.

Η ατάκα "Cellar Door" είναι του Edgar Allan Poe. Λέγεται ότι κάποια μέρα χτύπησε το κεφάλι του και έπεσε σε κώμα. Ενώ ήταν σε αυτή την κατάσταση, επαναλάμβανε συνεχώς την φράση Cellar Door. Όταν τελικά ξύπνησε και οι φίλοι του το είπαν, τότε είπε πως από όλους τους πιθανούς συνδυασμούς λέξεων που υπάρχουν, ο Cellar Door είναι ο πιο όμορφος.

Το Donnie Darko έχει στοιχεία μυθολογίας και μυστικισμού, δομή που μοιάζει με επιστημονική φαντασία, στην πραγματικότητα όμως είναι μια παράδοξη ιστορία ενός εφήβου που νιώθει μόνος του και θέλει να αλλάξει τα πράγματα.

Όποιος βρει κραυγαλέα λάθη ας τα πει!

Γενικά, φυσικά και θεωρώ αυτή την ταινία υπερτιμημένη, πρώτα απ΄όλους από μένα, σε καμία περίπτωση δεν γίνεται τόσο σύνθετη ή εντυπωσιακή, οι συγκρίσεις με τον Lynch π.χ. είναι αστείες, αλλά έχει μία νεανική αύρα και μία μελαγχολία που δεν μπορώ να της αντισταθώ:

4,5/5