10 Σεπτεμβρίου 2009

Ποιά είναι η σημαντικότερη μορφή τέχνης;

Είχα πει πως δεν θα ξαναποστάρω συνεντεύξεις, αλλά αυτά που διάβασα στην FAQ (της προηγούμενης εβδομάδας) από τον Πίτερ Γκρίναγουεϊ τα βρήκα άκρως ενδιαφέροντα, ίσως γιατί είναι και απολύτως αυτονόητα (ή μήπως όχι;). Και για να σχολιάσω περισσότερο τον τίτλο αυτού του ποστ, ποτέ δεν κατάλαβα την ευκολία με την οποία πολλοί μπερδεύουν και συγκρίνουν τη συγγραφή, τη μουσική και τον κινηματογράφο. Ακούω ήδη τις κραυγές σας από το διαδικτυακό παράθυρο, ωστόσο προσωπικά δεν αμφέβαλα ποτέ: το γράψιμο είναι υπεράνω όλων.




Άρχισα την καριέρα μου ως ζωγράφος και ακόμη πιστεύω ότι η ζωγραφική είναι μια τέχνη ανώτερη από τη σκηνοθεσία. Το γράψιμο είναι πάντως ανώτερη τέχνη από τη ζωγραφική. Tο γράψιμο είναι σημαντικότερο και από τη ζωγραφική και απ’ όλα.

Ο κόσμος μας είναι βασικά λογοτεχνικός. Έπειτα από 2.000 χρόνια ευρωπαϊκής ζωγραφικής μπορούμε να πούμε ότι οι ζωγραφικοί πίνακες είναι στην πλειονότητά τους εικονογραφήσεις κειμένων. Γενικότερα, έχω την αίσθηση ότι στον ευρωπαϊκό πολιτισμό προηγείται το κείμενο της εικόνας. Κάποτε είχα μεγάλο πρόβλημα να αποδεχτώ κάτι τέτοιο, αλλά τελικά έτσι είναι.

Ο άνθρωπος προσπαθεί να κάνει τέχνη ώστε να καταστήσει τον εαυτό του αθάνατο. Όμως ο μόνος σκοπός μας πάνω στη Γη είναι να περάσουμε τα γονίδιά μας στην επόμενη γενιά.

Nομίζω ότι είναι σημαντικό να παραμένουμε πεινασμένοι. Τη στιγμή που ικανοποιείσαι, που αισθάνεσαι ολοκληρωμένος, χορτάτος, γίνεσαι κομμάτι του κατεστημένου και κάτι πεθαίνει μέσα σου. Eίναι καλό να παραμένεις πεινασμένος πάντα, ώστε να έχεις πάντα την όρεξη για κάτι που δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί.

Σύμφωνα με την άποψή μου, τα λεφτά που κερδίζουμε πρέπει να τα χρησιμοποιούμε για να ζούμε και να πραγματοποιούμε τα όνειρά μας, και όχι για να φτιάξουμε ωραία σπίτια και να ζήσουμε μέσα σε αυτά χωρίς όνειρα. Για μένα το παν είναι να συνεχίσω να δουλεύω,να μην σταματήσω ποτέ να δουλεύω.

Πιστεύω ότι το Ίντερνετ είναι ένας ακόμη ανεπαρκής τρόπος έκφρασης και ένας χώρος ο οποίος αυξάνει τη μοναξιά που βασανίζει τους ανθρώπους. Ό,τι κι αν λέγεται εκεί μέσα, όπως κι αν εκφράζεται, χαρακτηρίζεται από ανεπάρκεια και επιτείνει τη μοναξιά. Είμαι πια σίγουρος: ένα καταπληκτικό κομπιούτερ δεν είναι πιο ικανό μέσο διατύπωσης από ένα στυλο.

Yπάρχει μια απλή φρασούλα του Kομφούκιου η οποία εκφράζει όλη την εμπειρία της ζωής μου: «Mια όμορφη γυναίκα χρησιμεύει μόνο για να τρομάζει τα ψάρια όταν πηδάει στο νερό». Δηλαδή κανένα σύστημα δεν έχει αξία· έχει μόνο ματαιοδοξία.

LIFE IS A BEACH AND THEN YOU FLY

*Η πλάκα είναι ότι δεν μου αρέσουν πολύ οι ταινίες του! Κάθε φορά που διαβάζω ένα καλό βιβλίο πάντως ντρέπομαι τόσο πολύ για τον χρόνο που σπαταλάω στη μουσική και στο ίντερνετ (και φυσικά θέλω να σβήσω όλα τα ποστ που έχω αναρτήσει. Ακόμα κι από το cache του google)!

9 σχόλια:

  1. εχμ, έστω οτι δέχομαι (που δεν...) το επιχείρημά του για τη σύγκριση λογοτεχνίας-ζωγραφικής (και άρα οπτικών μορφών τέχνης - φωτογραφία, κινηματογράφος κλπ). Για τη μουσική τι έχει να μας πει;

    Μου τη σπάνε τέτοιου είδους δηλώσεις ρε συ inverted... Είναι καθαρά για λόγους εντυπωσιασμού και ρηχές απο πίσω. Η σχέση με την τέχνη (πρέπει να) είναι κάτι πολύ προσωπικό για τον καθένα, και ο κάθε ένας διαλέγει το μέσο που τον εκφράζει καλύτερα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Κοίτα... πάντοτε όποιος εκφράζεται με αφορισμούς αντιμετωπίζει τον χλευασμό των συνομιλητών του, χωρίς ωσόσο αυτό να σημαίνει να σημαίνει πως δεν έχει δίκιο. Μπορεί να μην θέλει καν να το εξηγήσει.

    Περί μουσικής, αυτό που αφήνει να εννοηθεί ο Γκριναγουέι (και πολλοί άλλοι) είναι ότι είναι η χαμηλότερη μορφή τέχνης, η πιο ταπεινή. Εξάλλου όλοι "κάνουν" μουσική πιά.

    Πριν λίγες εβδομάδες το ίδιο είπε π.χ. ο The Boy σε μία συνέντευξή του, ο οποίος μάλιστα έχει και τις 2 ιδιότητες (μουσικός-σκηνοθέτης).

    Θυμάμαι ένα ακαδημαϊκό άρθρο που έλεγε ότι η συγγραφή είναι ανώτερη απ' όλα, γιατί χρησιμοποιεί τα λιγότερα εκφραστικά μέσα (ούτε ήχο, ούτε εικόνα, ούτε μηχανήματα, μονάχα μία επιφάνεια και κάτι να γράψεις πάνω της, όπως κι η ζωγραφική).

    Κι ακόμη περισσότερο φυσικά η ποίηση, η οποία είναι συγγραφή με τα απολύτως απαραίτητα. Η τελειότητα μέσω της μεγαλύτερης αφαίρεσης δηλαδή. Αφαίρεσης κάθε τι περιττού.

    Δεν προσπαθώ να σε πείσω, δεν μπορώ εξάλλου να το εκφράσω σωστά, αλλά δεν το νιώθω "διαισθητικά", μου φαίνεται αυτονόητο, σαν μαθηματική απόδειξη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Καταλαβαίνω τι λες, αλλά αυτό που έχει η μουσική είναι το μη απτό, το εντελώς αφηρημένο που μπορεί να σε χτυπήσει απευθείας στο υποσυνείδητο. Και αυτή είναι η μεγάλη της μαγεία κατ εμέ: πάει απ το πιο απλοϊκό έργο που δεν απαιτεί απο τον ακροατή καν να ξέρει γραφή και ανάγνωση και παρόλα αυτά έχει βγάλει διαμάντια (απο τη motown ως τα ρεμπέτικα) μέχρι κατεξοχήν "δύσκολες" δημιουργίες που απευθύνονται σε εκλεπτυσμένο και καλλιεργημένο ακροατήριο (απο τη jazz ως την avant-garde).

    Δεν μπορώ να δεχτώ το επιχείρημα οτι η μουσική είναι η πιο ταπεινή μορφή τέχνης επειδή "κάνουν όλοι". Μια εποχή όλοι έγραφαν βιβλία, παράγονται άπειρες ταινίες κάθε χρόνο κ.ο.κ. Σε κάθε τέχνη όταν μπαίνει η εμπορικότητα παράγονται άπειρα σκουπίδια. Μπορώ σίγουρα να καταλάβω οτι είναι (σε κάποιες μορφές της) η πιο λαϊκή - μαζί με τον κινηματογράφο και παλιότερα το θέατρο. Παρεμπιπτόντως, η δήλωση του Boy δεν αξίζει καμίας προσοχής απο μένα μιας και δεν τον εκτιμώ καθόλου ως δημιουργό.

    Εν πάση περιπτώσει η κουβέντα είναι αρκετά άτοπη, αφενός γιατί εξ ορισμού δεν πρόκειται να καταλήξει πουθενά και αφετέρου γιατί - όπως ίσως έχεις καταλάβει απο κάποια σχόλιά μου σε κείμενά σου - η λογοτεχνία μαζί με τη μουσική είναι η μεγάλη μου αδυναμία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. "Κι ακόμη περισσότερο φυσικά η ποίηση, η οποία είναι συγγραφή με τα απολύτως απαραίτητα. Η τελειότητα μέσω της μεγαλύτερης αφαίρεσης δηλαδή. Αφαίρεσης κάθε τι περιττού."

    χμ, και ποιος είπε ότι όσο πιο μινιμαλ είναι κάτι, αυτόματα και τόσο καλύτερο;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Οι αφηρημένες συζητήσεις είναι πολύ σημαντικές μία στο τόσο. Τα αποτελέσματά τους δεν είναι ευδιάκριτα, αλλά παράγουν τα μέγιστα.

    Η απλότητα είναι νόμος του σύμπαντος oksi, από τα Κβάζαρς ως την κηπουρική.

    Πως να το θέσω χωρίς να υπερβάλλω... Η ευρωπαϊκή σκέψη θα ήταν λειψή, δεν θα ήταν ίδια, θα ήταν αλλιώς χωρίς την Οδύσσεια, τους Διαλόγους του Πλάτωνα, τους Καραμαζώφ, την Εξέλιξη των ειδών, την Εισαγωγή στην ψυχανάλυση, το Τάδε έφη Ζαρατούστρα, τα έργα του Σαίξπηρ και των Αρχαίων Τραγικών. Χωρίς τον Μότσαρτ, τον Βάγκνερ, τους Beatles και τον Ραχμάνινοβ θα ήταν σαφώς φτωχότερη, αλλά το εννοιολογικό της πλαίσιο θα ήταν εκεί---στο ακέραιο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. inverted αυτό το επιχείρημα μου άρεσε - και θα συμφωνήσω. Δεν το βλέπω όμως να μπορεί να εφαρμοστεί στην (ανώτερη θεωρητικά) ποίηση - τουλάχιστον όχι με την ίδια ευκολία. Σφάλλω κάπου;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. κύριοι συνάδελφοι, αν ίσχυε το παραπάνω τότε η πληροφορία στη φύση θα ήταν ψηφιακή και όχι ακαλογική! :D

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. aaa inverted ligo ypervoliko to teleutaio sou sxolio...
    e oxi kai na ntrepesai!
    loipon paw na akousw "black saint and the sinner lady"...akou ki esy kai tha metaniwseis gia to teleutaio pou egrapses!
    gia na mi pw "forever changes"...

    ΑπάντησηΔιαγραφή