A book, a movie and an old record (1/52)

Αύγουστος Κορτώ
Αυτοκτονώντας Ασύστολα
Μυθιστόρημα, 2005
Καστανιώτης
σελ. 271, €14
















Ο Αύγουστος Κορτώ είναι 29 ετών (=σχεδόν στην ηλικία μου) και έχει γράψει 10 βιβλία (μεταξύ άλλων). //Διόρθωση:20 βιβλία, 13 για "μεγάλους" + 7 παιδικά βιβλία// Είναι εμφανές ότι ο άνθρωπος είναι εργατικός. Τον πρωτοάκουσα το 2002 αν θυμάμαι καλά, όταν είχε κάνει κάποιες δηλώσεις για τον Καζαντζάκη τότε, ότι τα βιβλία του είναι μαλακίες κτλ. (αργότερα δήλωσε ότι είχε υπερβάλει λιγουλάκι).
Νέος, προκλητικός, προβοκατορικός, μποέμ και αναμφίβολα ταλαντούχος, ο συγγραφέας μας έδωσε μία σειρά από έργα τα επόμενα χρόνια, με πιο γνωστό τον Δαιμονιστή (στον οποιο θα αναφερθούμε σε μελλοντικό ποστ), αλλά και την εμφάνισή του στην τελευταία σκηνή της Τεστοστερόνης (ταινία που προσπαθώ ακόμα να ξεχάσω). Το Αυτοκτονώντας Ασύστολα είναι ένα παλαιότερο βιβλίο του, το οποιο γράφτηκε όπως λέει ο ίδιος σχεδόν εξ ολοκλήρου σε καμπίνες πλοίων που ταξίδευαν από/προς την Κρήτη.
Το θέμα του αποκαλύπτεται στον τίτλο και περιγράφεται πλήρως στο οπισθόφυλλο: η ιστορία μιας γυναίκας που έκανε πάντα ό,τι ήθελε με τους άντρες και όταν τα έβρισκε σκούρα απειλούσε πως θα αυτοκτονήσει, ώσπου μια μέρα βρήκε τον μάστορά της και αναγκάστηκε να κοιταχθεί στον καθρέφτη. Η Ρόζα μιλά σε πρώτο πρόσωπο, καθώς στο βιβλίο αυτό μας αφηγείται την περίεργη ζωής της, χωρισμένη σε 100 κεφάλαια και μας διευκρινίζει: αυτή τη φορά, θα αυτοκτονήσει στ’ αλήθεια!
Το βιβλίο στην αρχή μοιάζει αστείο, μετά επαναλαμβανόμενο και στο τέλος συναρπαστικό. Μου θύμισε λίγο ταινίες του Πολάνσκι. Αλλά περισσότερο απ’ όλα μου άρεσε που ο συγγραφέας είναι άντρας και γράφει για μία παθιασμένη ηρωίδα, θαυμάζοντας και ειρωνεύοντας ταυτόχρονα το άλλο φύλο. Προσθέστε έξυπνες (και εξυπνακίστικες) ατάκες, μία δόση Θεσσαλονίκης (παρότι ο συγγραφέας δηλώνει πλέον μόνιμος κάτοικος εξαρχείων) και πολλές ιδέες αυτοκτονίας και έχετε μία πλήρη εικόνα για το βιβλίο!
Αν υπάρχει κάτι που να με ενοχλεί στην σύγχρονη λογοτεχνία γενικότερα, αυτό είναι το ότι τα βιβλία συνήθως καταπιάνονται με ένα μόνο θέμα από την αρχή ως το τέλος. Έχω μεγαλώσει με βιβλία 700 σελίδων βλέπετε και τα υπόλοιπα μου φαίνονται αυτοτελή επεισόδια. Όταν ξεπερνάω αυτό το κόμπλεξ, απολαμβάνω βιβλία σαν το παραπάνω κι ας μην είναι ο Οδυσσέας του Τζόις.




Carl Theodor Dreyer
Ordet (Ο Λόγος)
Δράμα, 1955
125 λεπτά
Ασπρόμαυρη
















Ο Λόγος του Ντράγιερ θεωρείται μία από τις 10-20 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών και, όπως διαπίστωσα ανήμερα Χριστούγεννα που την είδα πρώτη φορά, όχι άδικα... Μπορώ να πω ότι αυτή είναι η ταινία με την μεγαλύτερη πνευματικότητα που έχω δει ποτέ μου. Και αν το λέει αυτό κάποιος που τα λιβάνια του προκαλούν αναφυλαξία, νομίζω ότι ο γερό-Ντράγιερ μπορεί να χαμογελάει άφοβα: έφτιαξε μία ταινία που μπορούν να λατρέψουν όλοι, άγιοι και κολασμένοι.
Ο Ντράγιερ λέει περισσότερο με την σιωπή παρά με τα λόγια. Οι ήρωες είναι ζωντανοί περισσότερο όταν δεν κινούνται. Αυτή την πλαστικότητα την είχα παρατηρήσει κι όταν είχα δει παλιότερα το πάθος της Ζαν Ντ’ Άρκ, αλλά εδώ όλα είναι στο σχέδιο του σκηνοθέτη και γίνονται με τελειότητα.
Η ιστορία τώρα εξελίσσεται σε διάφορα επίπεδα. Ξεκινώντας από τις διαφορές 3 γιών μιας αγροτικής οικογένειας στην Δανία του ‘20 (ο μικρότερος πιστεύει αγνά στον θεό, ο μεγαλύτερος είναι αγνωστικιστής και ο μεσαίος μετά τις σπουδές στον Σοπενχάουερ τρελάθηκε και γυρίζει στα χωράφια πιστεύοντας ότι είναι ο Ιησούς Χριστός), μας συστήνει την γυναικεία σοφία της συζύγου του μεγαλύτερου γιού και την ωριμότητα του πατέρα του, κεφαλή της οικογένειας. Ο τελευταίος δεν θα διστάσει να συγκρουστεί με τον πατέρα της επίδοξης γυναίκας του μικρότερού του γιού, καθώς εκείνος, μέλος θρησκόληπτης χριστιανικής ομάδας, δεν θεωρεί την οικογένειά τους αρκετά πιστή για να ενωθεί με την δική του κάτω από τον λόγο του θεού (η αντιπαράθεση επιχειρημάτων και μη των δυό τους είναι εκπληκτική).
Σε αυτό το σημείο, η -έγκυος- νύφη του πεθαίνει και περίλυποι οι ήρωές μας μαζεύονται γύρω από το προσκεφάλι της για την κηδεία. Όλοι είναι συγκλονισμένοι και τότε εμφανίζεται ο μεσαίος αδερφός (ο οποίος είχε φύγει από το σπίτι προς στιγμήν, και επέστρεψε πλέον με σώας τα φρένας) κάνοντας την κομβική ερώτηση της ταινίας: αφού αγαπάτε όλοι σας τον θεό, γιατί δεν ζητάτε από Αυτόν εκείνο που πραγματικά αισθάνεστε;
(...)
Δεν θέλω να σας αποκαλύψω περισσότερα, αν πρέπει να χαρακτηρίσω αυτή την ταινία με μία λέξη, θα έλεγα πως είναι “μαγική“ και πως όλοι πρέπει να βιώσουν την εμπειρία του να την παρακολουθήσουν. Δεν έχω λόγια. Δείτε την.





Max Richter
The Blue Notebooks
Σύγχρονοι Κλασικοί
Fat Cat, 2004












Δειλά-δειλά έχουν αρχίσει να γράφονται απόψεις για το Blue Notebooks, δεύτερο δίσκο του Γερμανού συνθέτη Max Richter, που τον τοποθετούν στους καλύτερους δίσκους της δεκαετίας των 00s, δηλαδή στην θέση που του αξίζει.
Στην αρχή τοποθετήθηκε κάτω από την (αχανέστερη όλων!) ταμπέλα της κινηματογραφικής μουσικής χωρίς ταινία, ενώ οι αναγνώσεις της Tilda Winton από το έργο The Blue Octavo Notebooks του Κάφκα θεωρήθηκαν γραφικές. Γρήγορα όμως έγινε αντιληπτό ότι τα 40 λεπτά που διαρκούν τα 11 συνολικά κομμάτια για πιάνο του Richter αποτελούν ένα αδιάσπαστο μουσικό ποίημα, καταδικασμένο να ακούγεται ξανά και ξανά.
Το έργο ακούγεται λυρικό, συναισθηματικό, κλασικό και σύγχρονο, μελωδικό και εφιαλτικό ταυτόχρονα, οικείο, αλλά ποτέ προσπελάσιμο, όσες φορές κι αν το ακούσεις.

/\
*ξεκινάω σήμερα μία σειρά από ποστ που θα γράφονται σε εβδομαδιαία βάση για όλο το νέο χρόνο, ενώ σάββατα θα γράφω δίσκους που άκουσα την προηγούμενη εβδομάδα και κυριακή θα σχολιάζουμε ότι μας κίνησε περισσότερο την περιέργια το ίδιο διάστημα. αν δεν έχω προλάβει να τελειώσω κάποιο βιβλίο μέσα στην εβδομάδα (γιατί έχω το κακό συνήθειο να διαβάζω πολλά πράγματα παράλληλα), θα ανασύρω κάποιο παλαιότερο από την βιβλιοθήκη μου!